ตำราเรียนรายวิชา มิลินทปัญหาวิเคราะห์ (Analytical Milindapanha) จัดเป็นรายวิชาหนึ่งตามหลักสูตรปริญญาพุทธศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มีคำอธิบายรายวิชากำหนดให้นิสิตศึกษาความเป็นมาของมิลินทปัญหา เนื้อหาสาระ สำนวนภาษา วิธีการตอบปัญหาและแนวคิดทางปรัชญา เพื่อให้นิสิตมีความรู้และเข้าใจกำเนิดและพัฒนาการของมิลินทปัญหา สามารถอธิบายเนื้อสาระ วิเคราะห์สำนวนภาษา วิธีการตอบปัญหา และแนวคิดทางปรัชญาของมิลินทปัญหาได้ จนเห็นคุณค่าเนื้อหาสาระและตระหนักถึงความสำคัญของวิธีการตอบปัญหาและแนวคิดทางปรัชญาในมิลินทปัญหา แล้วสามารถนาประโยชน์จากการศึกษามิลินทปัญหามาปรับประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนาตนเองและเผยแผ่องค์ความรู้ทางพระพุทธศาสนาให้เป็นที่ประจักษ์ต่อสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการสร้างระบบสัมมาทิฏฐิและการแก้ปัญหาสังคมที่เกิดขึ้นในมุมมองต่างๆ อีกด้วย
ผู้บรรยายในฐานะอาจารย์ประจารายวิชา จึงได้จัดทำตาราเรียนรายวิชามิลินทปัญหาวิเคราะห์ เพื่อให้มีเนื้อหาสาระสอดคล้องกับคำอธิบายรายวิชา ได้แบ่งเนื้อหาออกเป็น ๘ บทตามลาดับ คือความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับคัมภีร์มิลินทปัญหา โครงสร้างและเนื้อหาคัมภีร์มิลินทปัญหา การปุจฉาในคัมภีร์มิลินทปัญหา การวิสัชนาในคัมภีร์มิลินทปัญหา การใช้สำนวนภาษาและโวหารในคัมภีร์มิลินทปัญหา แนวคิดทางปรัชญาในคัมภีร์มิลินทปัญหา คุณค่าทางวรรณคดีในคัมภีร์มิลินทปัญหา และการประยุกต์ใช้แนวคิดการตอบปัญหาทางพระพุทธศาสนากับสังคม ดังปรากฏชัดแจ้งแล้วในเล่มนี้
หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ตาราเรียนเล่มนี้ จะก่อให้เกิดประโยชน์ทางด้านวิชาการทั้งต่อนิสิตและผู้สนใจได้เป็นอย่างดี
(พระมหาโยธิน โยธิโก)
อาจารย์ประจําวิทยาเขตขอนแก่น